Diolch am yr erthygl hynod o ddiddorol.
Mae’n chwarter canrif ers i gyn-arlywydd America – Jimmy Carter ymweld â Thafarn y Ram, Cwmann tra ar ei wyliau yn Llanio.
James Earl “Jimmy” Carter Jr oedd 39ain Arlywydd yr Unol Daleithiau rhwng 1977 a 1981 ac enillodd Wobr Heddwch Nobel am ei waith dros hawliau dynol yn 2002.
Ond ar Awst y 10fed 1995 y cafodd brofiad cofiadwy o ymweld â chynesrwydd tafarn cartrefol adnabyddus Y Ram yng Nghwmann.
Wynne a Mary Davies oedd y tafarnwyr ar y pryd, ac mae ganddynt atgofion byw o’r ymweliad arbennig.
“Roedd y bodyguards wedi bod gyda ni rai wythnosau cyn hynny, gan ofyn i ni gadw’r ymweliad yn gyfrinachol,” meddai Wynne “a nhw oedd yn talu ar ran y cyn-arlywydd ar y diwedd.”
“Roedden nhw fod gyda ni am un o’r gloch a chyrhaeddodd y ddau gyda dau o’u hŵyrion a’u entourage tua ugain munud wedi, ac arhoson nhw tan ryw hanner awr wedi pedwar.” esboniodd Wynne.
Ymfalchïa Mary ei bod wedi bwydo cyn-arlywydd “Ond dim ond toasties oedden nhw moyn.” ychwanegodd.
”Hanner o shandy yfodd Mr Carter,” dywedodd Wynne a oedd tu ôl y bar, “ond roedd y bodyguards yn yfed peints o seidr.”
“Mynnodd Mr Carter fynd am wac rownd y dafarn, a roedd yn dangos diddordeb ym mhopeth fel y cwt cadno oedd yn hongian wrth y bar.” ychwanegodd Wynne.
Ar y pryd roedd Jimmy Carter, ei wraig Rosalynn a’u hŵyrion yn aros gyda Peter Bourne yn ei gartref yn Llanio. Arferai Peter fod yn Asiant Arbennig i’r Arlywydd yn y Tŷ Gwyn, ac ef a ysgrifennodd lyfr swmpus am Jimmy Carter.
”Ron nhw’n bobl neis iawn, dim byd rhy urddasol.” mynegodd Wynne ac yn ogystal â lluniau ac atgofion mae gan Wynne a Mary lythyr a ddanfonodd Jimmy Carter atyn nhw, o Lanio i ddiolch am y croeso. Llythyr i’w drysori.
“We have never seen a more beautiful country than Wales,” oedd yr hyn a ddywedodd Jimmy Carter wrth Moc Morgan yn ystod yr un cyfnod o wyliau yng Nghymru. “And never have we seen people more friendly or hospitable than the Welsh who have welcomed us here.”
Roedd Wynne a Mary yn rhedeg y Ram rhwng 1989 a 2003 ac enillwyd gwobr CAMRA am y Dafarn orau yng Nghymru yn 1997 yn ogystal â bod yn bedwerydd drwy Wledydd Prydain.
Mae Wynne a Mary wedi gwerthu’r Ram ers sawl blwyddyn bellach ac wedi ymddeol erbyn hyn i fyw yn Llanbed. Mae Jimmy Carter yn 96 oed ac yn byw yn Plains, Georgia. Fe yw’r cyn-arlywydd hynaf byw ac mae’n parhau i ryddhau datganiadau am bynciau gwleidyddol. Ond mae Tafarn y Ram yn wag yn anffodus, a’r drysau wedi cau ers pymtheg blynedd.